منظور از تراکم فرش چیست؟
یکی از ویژگی های فرش که برای خریداران بعد از اندازه و ابعاد آن حائز اهمیت است، میزان تراکم فرش می باشد. این موضوع مواردی مثل دوام و ظرافت فرش را تحت تاثیر قرار می دهد بنابراین بهتر است مورد توجه قرار بگیرد. اکنون می خواهیم بدانیم به چه چیزی تراکم فرش می گویند.
در واقع، الیاف فرش در دو ردیف طولی و عرضی بافته می شود و تراکم فرش را تعیین می کند. تراکم فرش بیانگر تعداد الیاف موجود در یک سانتی متر از فرش است. هر فرش دارای طول و عرضی است که در هر کدام از این ابعاد، یک وجه از تراکم فرش تعریف می شود. یعنی هر فرش دو نوع تراکم دارد:
تراکم طولی فرش (تراکم)
تعداد گره هایی که در یک ردیف یک متری از طول فرش قرار دارند، بیانگر تراکم طولی آن می باشند. تراکم طولی را به اختصار تراکم می گویند. برای به دست آوردن تراکم طولی هر فرش کافی است با استفاده از یک وسیله انداره گیری طول مثل متر یا خط کش، ده سانتی متر از یک ردیف طولی از فرش را در نظر بگیرید، سپس تعداد گره ها را در این ردیف طولی بشمارید؛ از آنجا که عدد به دست آمده، تعداد گره ها در ده سانتی متر از فرش است، این عدد را در 10 ضرب می کنیم تا تراکم فرش در یک متر حاصل شود.
اما مرسوم است که برای افتراق بین عدد های تراکم عرضی و تراکم طولی فرش، تراکم طولی فرش را در عددی ضرب کنند. بدین منظور اگر تراکم فرش کمتر از 2000 باشد آن را در عدد 2 ضرب می کنند و اگر بیشتر از 2000 باشد تراکم فرش را در عدد 3 ضرب می کنند و مقدار نهایی را به عنوان تراکم فرش در اختیار مشتری قرار می دهند.
تراکم عرضی فرش (شانه)
قطعا شما هم تا به حال با واژه شانه در اطلاعات مربوط به فرش مواجه شده اید. این واژه در واقع جایگزین تراکم عرضی فرش شده است تا در نامگذاری تراکم های طولی و عرضی تفاوت ایجاد شود.
تراکم عرضی یا همان شانه فرش نشان می دهد در یک متر از عرض فرش چه تعدادی گره وجود دارند. برای محاسبه شانه فرش کافیست با استفاده از خط کش یا متر تعداد گره های یک ردیف عرضی از فرش را در 10 سانتی متر از آن بشماریم و با ضرب کردن عدد حاصل در 10 به عدد بیانگر شانه فرش برسیم. برای مثال وقتی گفته می شود یک فرش 1200 شانه است یعنی در هر سانتی متر از یک ردیف عرضی آن 12 گره وجود دارد.
ارتباط بین تراکم فرش و کیفیت آن
اکنون که با تراکم و شانه فرش آشنا شدیم این سوال مطرح می شود که آیا این عوامل روی کیفیت فرش تاثیر گذار هستند؟ اگر تاثیر گذار هستند میزان این تاثیرگذاری در حدی هست که حائز اهمیت باشد؟ در ادامه می خواهیم پاسخ چنین پرسش هایی را در اختیار شما قرار دهیم.
در واقع تراکم و شانه فرش در کیفیت آن تاثیر بسزایی دارند اما این بدان معنی نیست که هرچه تراکم یک فرش بیشتر باشد پس آن فرش کیفیت بالاتری دارد. در نظر داشته باشید مهم ترین عامل در تعیین کیفیت یک فرش جنس الیاف به کار رفته در بافت آن است. هرچه تراکم یک فرش بالاتر باشد آن فرش هم استحکام بیشتری خواهد داشت و هم نرم تر خواهد بود و اصطلاحا خواب بیشتری خواهد داشت.
همچنین هر چقدر شانه یک فرش بیشتر باشد فرش ریزبافت تر می شود و طرح آن ظریف تر و زیباتر جلوه می کند اما به دلایل فنی با بالاتر رفتن شانه فرش، ارتفاع نخ خواب کاهش پیدا می کند که این موضوع موجب کاهش ضخامت فرش می شود.
در نهایت شما بعد از مطالعه این مطلب اکنون مستحضر هستید که پس از انتخاب ابعاد و جنس الیاف مورد نظر در فرش باید به تراکم و شانه آن نیز نیم نگاهی داشته باشید. اگر قصد دارید فرشی با ماندگاری بالا داشته باشید سراغ فرش هایی بروید که شانه پایین تر و تراکم بالاتری دارند اما اگر زیبایی فرش برای شما بیشتر اهمیت دارد در این صورت فرش هایی که شانه بالاتری دارند برای شما گزینه بهتری هستند.
شما می توانید برای خرید فرش به فروشگاههای فرش با تنوع فرش در طرح ها و نقشه های مختلف مراجعه کرده و از فرش ها در تراکم و شانه های مختلف دیدن کنید تا بتوانید فرشی متناسب با خواست و سلیقه خود تهیه کنید.